Според Стивен Кинг, книгите се единствена пренослива магија. Тие мора да бидат сместени некаде, а зградите создадени за нивно складирање можат да бидат магични како што се. Во светот има 2,7 милиони библиотеки, а меѓу нив има и многу убави, но и многу уникатни. Еве 10 од најнеобичните библиотеки – од креативни архитектонски чуда до оние кои воопшто не се сместени во згради.
- Универзитетска библиотека Сејкеи / Токио, Јапонија
Во главниот атриум на Универзитетската библиотека Сеикеи, има пет капсули за учење покачени од стакло дизајнирани во ефективен научно-фантастичен стил. Библиотеката е дизајнирана од Шигеру Бан и е завршена во 2006 година. Еден од ѕидовите на оваа петкатна библиотека е направен речиси целосно од стакло, што им овозможува на оние надвор од зградата да имаат добар поглед на покачените сали за состаноци лоцирани на различни нивоа. Овие футуристички капсули со купола се познати и како „планети“.
- Библиотека и опера Хаскел / Квебек, Канада и Дерби Лајн, Вермонт
Библиотеката Хаскел се наоѓа на границата меѓу Канада и Соединетите Американски Држави и нејзините услуги ги користат жителите на двете земји. Главниот влез е на американската страна, но повеќето од книгите се во Канада. Има дури и линија на подот што ја означува границата. Иако од Канаѓаните не се бара да го покажат својот пасош при влегувањето во оваа библиотека, тие се охрабрени да го понесат со себе во случај американската гранична патрола или канадската полиција да решат да извршат претрес. Покрај библиотеката, оваа зграда служи и како опера. Сцената се наоѓа во Канада, но поголемиот дел од седиштето е во САД.
- „Библиотека на иднината“ / Осло, Норвешка
Секоја година во „Библиотеката на иднината“ – опишана од Гардијан како „најмистериозната библиотека на светот“ – нов автор го додава својот ракопис во збирката, која нема да биде достапна за читање до 2114 година. Проектот го започна во 2014 година шкотската уметница Кејти Патерсон, а приказните се чуваат во „Собата на тишината“ во рамките на Јавната библиотека во Осло. Откако ќе соберат 100 книги, ќе бидат испечатени на хартија направена од дрвја засадени специјално за оваа намена. Комитетот „Библиотека на иднината“ е формиран со цел секоја година да избира нов автор кој ќе биде поканет да придонесе за оваа библиотека. Одлуката е донесена врз основа на „исклучителниот придонес во литературата или поезијата, како и способноста на авторот со своите дела да ја долови имагинацијата на оваа и на идните генерации“. Маргарет Атвуд беше првата авторка која напиша тајна приказна за „Библиотеката на иднината“; а некои од другите автори кои придонесуваат ги вклучуваат Дејвид Мичел, Хан Канг и Оушн Вуонг.
- Библиотека на плажа / Општина Балчик, Бугарија
Albena Resort има совршено решение за гостите кои сакаат да читаат покрај море, но не сакаат да влечат книги со себе или да ризикуваат песокот да ги оштети нивните електронски уреди за читање. Тоа е Библиотеката на плажа! Огромното одморалиште, сместено на брегот на Црното Море, ги има и вообичаените удобности како луксузни бањи и спортски објекти. Сепак, вистински рај за љубителите на книги е библиотеката која се наоѓа на плажата пред хотелот „Калиакра“. Библиотеката има околу 6.000 книги на 15 јазици, поставени на 140 полици кои се отпорни на сите временски услови. Пластична обвивка ги штити овие полици за време на лоши временски услови.
- Александринска библиотека / Александрија, Египет
Александринската библиотека била изградена во спомен на античката библиотека во Александрија, која одамна била уништена. Оваа библиотека е дизајнирана од норвешката архитектонска фирма Снохета. Зградата се издига од базен со вода, има цилиндрична форма и изгледа како нејзиниот врв да е отсечен дијагонално. Нејзината изградба е завршена во 2001 година и се наоѓа во близина на местото каде што била оригиналната библиотека. Веб-страницата на Снохета вели: „Кружниот облик на оваа масивна зграда, заедно со кружниот облик на пристаништето во Александрија, ја евоцира цикличната природа на знаењето што циркулира низ времето Александриски светилник. Покрај библиотеката, во оваа зграда има и планетариум, конференциски центар, четири музеи и бројни уметнички галерии.
- Библиотека Тијанџин Бинхаи / Тијанџин, Кина
Друга футуристичка научно-фантастична библиотека за дизајн е библиотеката Тијанџин Бинхаи во Кина. Во главниот атриум има редови брановидни бели полици кои се протегаат сè до таванот. Во центарот на библиотеката се наоѓа огромна сферична сала, позната како „Окото“. Иако изгледа импресивно, оваа библиотека не се снајде баш најдобро во пракса – највисоките полици се недостапни и имаат слики од книги испечатени на алуминиумски чинии. МВРДВ, холандската архитектонска фирма која ја дизајнираше зградата, објаснува дека бил планиран „пристап до горните полици за книги од просториите лоцирани зад атриумот“, но дека морале да се откажат од тој план поради краткиот рок што им бил даден за изградба – библиотеката е завршена во рок од три години по исцртувањето на првата скица. Оригиналната идеја за библиотеката „Тијанџин“ сè уште може да се реализира“, оптимистички тврдат од МВРДВ.
- Теренс Кардинал Кук-Катедрала библиотека / Њујорк
Главната филијала на Јавната библиотека во Њујорк, која се наоѓа на Петтата авенија и 42-та улица, е една од најпознатите библиотеки во светот. Но, во рамките на оваа библиотека е една од најнеобичните гранки: библиотеката Теренс Кардинал Кук-Катедрала. Оваа мала библиотека се наоѓа во системот на подземната железница, поточно на северозападниот агол на авенијата Лексингтон и 50-тата улица, пред клучката за возови 6. Нема знаци на улицата што укажуваат на тоа дека оваа библиотека е под земја, што значи многу луѓе не знаат дека постои. Во 2010 година, тогашната директорка на филијалата Аниша Хафман изјави за Њујорк Тајмс дека луѓето „доаѓаат барајќи помош со машината за билети во метрото. Им помагаме ако не сме премногу зафатени, а од нас бараат и карти на метрото, па секогаш ги имаме при рака“. Подземната библиотека сè уште ја служеше својата главна цел – на луѓето им обезбедуваше материјал за читање. Книгите за деловни и возбудливи приказни беа особено популарни меѓу корисниците на оваа библиотека. Но, од 2022 година оваа подружница привремено се трансформира во канцеларија за издавање легитимации.
- Библиотека Васконселос / Мексико Сити, Мексико
Гледана однадвор, библиотеката „Васконселос“ изгледа како бетонски монолит. Сепак, на внатрешните ѕидови има нешто што изгледа како бескрајна серија полици полни со книги во форма на балкон. Овие неверојатни полици изгледаат како да лебдат над централната патека и се направени со помош на челични конструкции. На овој начин се постигнува чувството на отвореност на просторот, а воедно се гледаат и стотици полици. Дизајнот е и геометриски и хаотичен во исто време.
- „Библиомагарец“ / Ла Глорија, Колумбија
Кога учителот Луис Соријано сфатил дека неговите ученици од руралните средини немаат книги дома, решил да ги земе работите во свои раце и директно да им достави литература со помош на своето магаре. „На почетокот луѓето мислеа дека сум луда учител со книги и магаре“, се присетил еднаш Соријано. Но, неговата идеја се покажала како успешна и набрзо почнал да користи уште едно магаре – две магариња наречени Алфа и Бета, чии имиња, кога се напишани заедно, го формираат зборот азбука. Патувачката библиотека со магариња на Соријано, која ја започнала во 1997 година, цветашла низ годините. Отпрвин имало само 70 книги, но сега има над 7.000. Во моментов на оваа област има околу 20 „Библиомагарци“. Соријано, исто така, помогна да се отвори јавна библиотека – со ѕидови, а не со копита – и повеќе училишта.
- Крајбрежна библиотека / Чинхуангдао, Кина
Оваа крајбрежна библиотека е наречена „најосамената библиотека на светот“ бидејќи се наоѓа на изолирана плажа до која не можете да стигнете со автомобил. Во суштина, таа не е далеку од цивилизацијата. Библиотеката се наоѓа во округот Беидаихе, популарен туристички град во Чинхуангдао, а посетителите мора да одат по песок за да стигнат до нејзините врати. Осамената зграда на оваа библиотека е дизајнирана да ја нагласи поврзаноста со океанот – главната читална е изградена на неколку нивоа за да се осигура дека сите корисници имаат добар поглед на морето.
Бонус: Неформална библиотека на Меѓународната вселенска станица / Ниска орбита на Земјата
Неформалната библиотека на Меѓународната вселенска станица е несомнено невообичаена, со оглед на тоа што не се наоѓа на Земјата. Малата вселенска библиотека се состои од книги кои астронаутите ги носеле со себе за да уживаат во читањето во слободното време. Како што може да очекувате, научната фантастика е најзастапениот жанр.
Автор: Лорна Валас
Извор: mentalfloss.com
Фото: Freepik
Превод: Икона
